Jakie ciśnienie w oponach?

Prawidłowe ciśnienie w oponach to bardzo istotny element codziennego użytkowania pojazdu, bagatelizowany przez wielu kierowców.  Jednak odpowiednie ciśnienie w ogumieniu bezpośrednio przekłada się na komfort i bezpieczeństwo podróżujących. Dlaczego warto monitorować jego stan? Co zyskasz robiąc to raz w miesiącu ? Gdzie szukać informacji na temat poprawnego ciśnienia opon w swoim samochodzie ? Jaki najczęstszy błąd popełniają kierowcy podczas kontroli ciśnienia?  Odpowiedzi na te i wiele innych pytań poznasz czytając poniższy artykuł.

Spis treści

• • Dlaczego warto kontrolować ciśnienie w oponach?
  • Gdzie sprawdzić ile barów powinniśmy napompować?
  • Zbyt małe ciśnienie
  • Zbyt duże ciśnienie
  • Ciśnienie w oponach zimowych- jakie stosować?
  • Jakie ciśnienie w oponach letnich
  • Ciśnienie w oponach-jednostki
  • Jak sprawdzić ciśnienie w oponach na stacji benzynowej?
  • Jak często sprawdzać poziom ciśnienia w oponach swojego samochodu?

Dlaczego warto kontrolować ciśnienie w oponach?

Opony są jedynym elementem samochodu który ma bezpośredni kontakt z jezdnią. Pełnią więc bardzo ważną funkcję, ponieważ odpowiadają nie tylko za komfort jazdy ale przede wszystkim za Twoje bezpieczeństwo. Optymalne ciśnienie w oponie to następujące korzyści:

• cichsza jazda ( miękkie opony są głośniejsze w czasie jazdy)
• lepsza przyczepność ( opony które mają zbyt duże ciśnienie cechują się mniejszą przyczepnością)
• lepsza trakcja  (przy niedopompowanych oponach Twój samochód może ściągać na boki, znacznie gorzej będzie radził sobie z pokonywaniem ostrych zakrętów czy z dynamiczną jazdą).
• większy komfort jazdy
• dłuższa żywotność ( niedopompowane opony zużyją się znacznie szybciej, ponieważ zwiększają się opory toczenia)
• oszczędność paliwa ( zachowując odpowiedni poziom ciśnienia w kołach, bezpośrednio wpływasz na zmniejszenie oporów toczenia, z kolei im mniejsze opory toczenia,  tym mniejsze zużycie paliwa)

Gdzie sprawdzić ile barów powinniśmy napompować?

Aby zapewnić prawidłowe ciśnienie opon w swoim samochodzie, musisz sprawdzić zalecenia producenta. Tabelkę z ciśnieniem możesz znaleźć w kilku miejscach:

• na klapce wlewu paliwa
• na słupku
• przy drzwiach kierowcy
• lub w schowkuUWAGA ! Mimo, że w kwestii wyznaczenia optymalnego ciśnienia w oponach osobowych producenci ogumienia ściśle współpracują z koncernami samochodowymi, to właśnie do tych drugich należy decydujący głos. Dlatego na oponie nie znajdziesz informacji  z prawidłowym ciśnieniem. Znajdziesz jedynie oznaczenie „Max inflation, które jest maksymalnym ciśnieniem konstrukcyjnym, jakie dla danej opony przewidział producent. Jest to jednak wartość daleka od optymalnej i jazda na tak przepompowanych oponach może być niebezpieczna.

Pamiętaj aby zwrócić uwagę na rozmiar opon w swoim samochodzie oraz jego obłożenie. Bywa, że zalecane ciśnienie tego samego samochodu, ale mocno dociążonego jest większe o 0,5 bara! Na zdjęciu naklejki powyżej jest napisane ciśnienie dla opon bez podziału na rozmiar, jest jednak zróżnicowane ze względu na jego obciążenie  (podaje się zawsze 2 warianty ; samochód mocno lub lekko obciążony).

Dodatkowo na samym dole mamy informację o ciśnieniu dla koła dojazdowego  (nie mylić z zapasowym o standardowym rozmiarze). Ciśnienie w kole dojazdowym musi być wyższe ze względu na to, że jest ono bardzo wąskie.    Trzeba także wziąć pod uwagę fakt, że opony i wentyl nie są w 100 % szczelne. Podaje się, że w miesiącu może z koła ujść nawet do 0.2 bar przez naturalne zjawisko przenikania. Właśnie dlatego w praktyce koło zapasowe/ dojazdowe pompuje się trochę więcej niż zaleca producent, żeby uniknąć takiej sytuacji, że po dłuższym czasie nagle potrzebujemy wymienić koło a w zapasie brakuje powietrza..      

1. Zbyt małe ciśnienie

Wydłużona droga hamowania

Gdy opona ma za mało powietrza to wydłuża się droga hamowania. Dzieje się tak dlatego, że zmniejsza się powierzchnia styku opony z podłożem (nie styka się całą powierzchnią a jedynie barkami).

Większe zużycie paliwa

Niedopompowana opona sprawia, że Twój samochód zużywa więcej paliwa. Chodzi tutaj o zwiększony opór toczenia. Niezależne testy potwierdziły, że spadek ciśnienia w oponie o 0.5 bar powoduje zwiększenie zużycia paliwa nawet o 5 %.

Gorszy komfort jazdy

Zbyt miękka opona bardziej hałasuje i sprawia, że samochód „ściąga” w czasie jazdy na boki, mówi się wtedy, że samochód „pływa” co drastycznie zmniejsza komfort jazdy. Wpływa to również negatywnie na kierowalność pojazdem.

Szybsze i nierównomierne zużycie opon

Opona niedopompowana zużywa się znacznie szybciej- szczególnie w części barku opony (patrz rys.2.) Permanentny stan niskiego ciśnienia sprawia, że ściana boczna słabnie pod ciężarem samochodu i jest bardziej podatna na pękanie.

Większe ryzyko wystrzału podczas jazdy

Zbyt niskie ciśnienie w oponach sprawia, że te nadmiernie nagrzewają się podczas jazdy. To z kolei może powodować odseparowanie się gumy a w skrajnych przypadkach może być przyczyną wystrzału opony.

2. Zbyt duże ciśnienie

Gorszy komfort jazdy

Gdy w oponach mamy zbyt wysokie ciśnienie to również negatywnie odbija się na komforcie. „Przepompowane” opony są bardzo twarde, przez co gorzej tłumią nierówności.Takim samochodem jedzie się bardzo „sztywno”, nie ma dobrej amortyzacji. Różnicę najbardziej da się odczuć jadąc po drodze pełnej dziur i kolein.Poza ty, gdy nabijesz do opony zbyt dużo powietrza, zrobi się z niej tzw. „jajo”.Wtedy nie przylega równomiernie do asfaltu całą swoją powierzchnią, tylko najbardziej częścią środkową (patrz rys. 3).To właśnie dlatego opony ze zbyt dużym ciśnieniem zdzierają się szybciej w części środkowej.

Mniejsza przyczepność

Prawdą jest, że jeżeli nabijesz do opony ciśnienie wyższe niż zalecane, to zmniejszysz w ten sposób zużycie paliwa w samochodzie (zmniejszasz opory toczenia).Ten entuzjazm powinien jednak przyćmić fakt, że opony „przepompowane” wykazują mniejszą przyczepność, więc odbija się to bezpośrednio na bezpieczeństwie.

Szybsze zużycie bieżnika

Większa podatność na uszkodzenia w wyniku uderzeń

Ciśnienie w oponach zimowych- jakie stosować?

Przede wszystkim ciśnienie powinno być takie jak zaleca producent. Tylko prawidłowe ciśnienie (optymalne) daje oponom największą możliwie przyczepność.  Oto kilka popularnych pytań dotyczących ciśnienia w oponach, z którymi się spotkałem:

Czy można zmniejszyć ciśnienie w oponach i uzyskać efekt bardziej zbliżony do opony zimowej?

Absolutnie nie. Opona zimowa zbudowana jest z zupełnie innej mieszanki niż opona letnia. Dodatkowo różni się rodzajem bieżnika. Zmniejszanie ciśnienia nic tu nie pomoże a bardziej zaszkodzi. Przede wszystkim opona która jest niedopompowana nie przylega do asfaltu całą swoją powierzchnią, tylko przylega krawędziami (barki opony). Skoro opona nie przylega całą swoją powierzchnią tylko jej częścią, to nie ma mowy żeby nagle zwiększyła się jej przyczepność, tak samo wydłuży się jej droga hamowania. 

Co więcej, wszyscy wiemy, że warunki zimowe nie należą do łatwych, szczególnie jeżeli służby nie zdążą na czas wyczyścić dróg. Opony niedopompowane jak już wcześniej pisałem „ściągają” samochód w czasie jazdy , utrudniają kierowalność, co w zimę będzie powodowało kolejne utrudnienie w poruszaniu się.

Czy powinienem zwiększać ciśnienie w oponach zimą?

Teoria: należy dobić do opon 0.2 bar.  Robi się tak ze względu na niskie temperatury, które mają wpływ na ciśnienie. Spadek temperatury o 10 stopni celsjusza to zmiana ciśnienia w oponie o 0.1 bar Jednak z praktycznego punktu widzenia, raczej rzadko zdarza się (jeżeli w ogóle się zdarza), żeby w ciągu tygodnia temperatura zmieniła się o 20 stopnii celsjusza i utrzymała na takim poziomie.  

Żeby dobijanie do opon na zimę 0.2 bar miało sens musiało by dzisiaj być 10 stopnii a jutro – 10 stopni.  Ciężko jest więc na bieżąco dostosować ciśnienie do panującej temperatury, dlatego podstawą jest regularna kontrola ciśnienia, najlepiej raz w miesiącu- ciśnienia takiego, jak zaleca producent.

Jakie ciśnienie w oponach letnich

Tutaj również należy kierować się jedynie zaleceniami producenta (stosuj takie ciśnienie, jakie podane jest na tabliczce). Radzę jednak w okresie największych upałów częściej zwracać uwagę na stan ciśnienia w oponach. Wysoka temperatura, nagrzany asfalt- wszystko ma wpływ na ciśnienie w oponie. Jeżeli chcesz, żeby opony służyły Ci jak najdłużej- dbaj o ciśnienie.

Ciśnienie w oponach-jednostki

Wskaźnik ciśnienia może być przedstawiony zarówno w barach(bar), atmosferach (atm), kilo paskalach (Kpa) oraz funtach na cal kwadratowy (Psi) 1 bar = 100 Kpa 1 atm= 101.3 Kpa 1 bar= ok. 14.5 Psi Psi to jednostka najczęściej stosowana w Wielkiej Brytanii. Pomimo różnicy pomiędzy wartościami bar i atm, są one w wulkanizacji stosowane w skali 1:1 ponieważ w praktyce różnica ta jest zupełnie nie wyczuwalna. Jeżeli chcesz, możesz skorzystać z naszego kalkulatora ciśnienia:

Jak sprawdzić ciśnienie w oponach na stacji benzynowej?

Przede wszystkim kontrolując ciśnienie powinniśmy pamiętać o jednej zasadzie – Kontrolę ciśnienia wykonujemy na “zimnych” oponach ! Gdzie jest nam najprościej sprawdzić ciśnienie ? Oczywiście-  na stacji benzynowej po zatankowaniu paliwa. Gazy sprężają się, gdy są podgrzewane i odwrotnie-ich ciśnienie maleje, gdy temperatura opada. Czyli ciśnienie rośnie wraz ze wzrostem temperatury i opada wraz ze spadkiem temperatury.

Zatem jeśli postanowiłeś napompować opony po przejechaniu kilkudziesięciu km, wynik na kompresorze będzie przekłamany i będzie wskazywał wyższe ciśnienie, które spadnie gdy zakończysz jazdę. Wówczas Opony ostygną a z 2,4 Bar pozostanie ok. 2,2 Bar. W niektórych samochodach na naklejce z ciśnieniem podana jest zalecana ilość Barów, które należy dopompować, jeśli sprawdzamy ciśnienie na gorących oponach. Zwykle jest to max 0,3 Bara. Ja dodałbym 0,2 bara.

Oczywiście przy krótkich dystansach nie ma to większego znaczenia i przyjmuje się, że opony pozostają „zimne” po przejechaniu do 2-3 km. Dlatego pomiaru ciśnienia najlepiej dokonać z samego rana, przed rozpoczęciem jazdy lub przynajmniej 2 godziny po zakończeniu jazdy. Jeżeli zatem dokonujesz pomiaru na zimnych oponach:

1. Sprawdź zalecane ciśnienie do Twojego samochodu ( najczęściej słupek od strony kierowcy lub wlew paliwa)
2. Ściągnij kapturek z wentyla i nałóż końcówkę manometru na wentyl.
3. Odczytaj ciśnienie na manometrze i porównaj je z ciśnieniem zalecanym przez producenta samochodu.
4. Napompuj więcej powietrza o ile to potrzebne.
5. Sprawdź  ciśnienie jeszcze raz.
6. Ponakładaj kapturki z powrotem na wentyle  każdej opony.
7. Sprawdź każdą z opon .Jeżeli ciśnienie nadal będzie spadać w szybkim tempie, udaj się do wulkanizatora. Przyczyną może być m.in  nieszczelny wentyl lub przebicie.

Jak często sprawdzać poziom ciśnienia w oponach swojego samochodu?

1. W zależności od koncernu oponiarskiego- najczęściej jest to okres od 2  tygodni do miesiąca. Dla przykładu kontrolę przynajmniej raz w miesiącu zaleca Michelin a raz na dwa tygodnie takie koncerny jak Continental czy Dunlop. Kontrolę raz na 3 tygodnie zaleca z kolei Nokian.
2. Przed każdą dłuższą trasą, szczególnie gdy zamierzamy jechać szybko i z obciążeniem.

Dlaczego tak często ? Jak wcześniej wspomniałem, wentyl nie jest w 100 % szczelny a guma podlega procesowi przenikania co powoduje, że średnio w ciągu 1 miesiąca możemy stracić nawet  0,2 bara.   Im mniejsze ciśnienie w oponie tym większe opory toczenia co powoduje nagrzewanie się opony.

Elementy konstrukcyjne w oponie: kordy tekstylne, kordy stalowe- są połączone ze sobą w całość za pomocą zwulkanizowanej gumy. W skrajnych przypadkach, jadąc z dużą prędkością na zbyt niskim ciśnieniu podczas wysokich temperatur, może dojść nawet do sytuacji odseparowania się opasania stalowego od całej reszty.

Przykładowo jadąc z prędkością 100km/h i ciśnieniu 2.2 bar temperatura w barku opony wynosi  ok. 60 stopni, lecz przy ciśnieniu zaniżonym do 1,5 bara, temperatura wzrosnąć może już nawet do 100 stopni, a  przy temperaturze 125 stopni dochodzi do odseparowania się elementów stalowych z gumą. Każda opona posiada swoje maksymalne, dozwolone ciśnienie wyrażone w Kpa. Wartość tą możesz odnaleźć na boku opony, oznaczoną jako „max inflation”.Nie ma ono jednak nic wspólnego z zalecanym ciśnieniem. Pod żadnym pozorem nie przekraczaj tej wartości, gdyż grozi to jej wystrzałem.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat, jak odczytywać wartości na oponach, przeczytaj artykuł pt:” Oznaczenia na oponach-jak je odczytywać?